 |
Wegetarianizm - wciąż kontrowersyjny?
|
 | |
Nauka dowiodła, że rodzaj spożywanego pokarmu ma zdecydowany wpływ na zdrowie człowieka, długość i jakość życia. Wciąż ożywają polemiki wokół pewnych modeli żywienia. Największą uwagę skupia niezmiennie wegetarianizm.
|
Model żywienia czy filozofia życiowa ?
|
W wielu dyskusjach wskazuje się, że wegetarianizm splata dwa wątki - filozoficzny i zdrowotny. Filozoficzny aspekt nakazuje wstrzemięźliwość od spożywania pokarmów mięsnych dla poszanowania wysoko ukonstytuowanych form życia. Aspekt zdrowotny natomiast piętnuje produkty zwierzęce, obwiniając je za sprzyjanie chorobom i przedwczesnej starości.
|
Aspekt zdrowotny.
|
Wiele osób podejmuje dietę wegetariańska z uwagi na aspekt zdrowotny. Faktycznie, mięso zawiera wiele substancji niekorzystnych dla zdrowia.
|
Aspekt filozoficzny i moralny.
|
Zwolennicy wegetarianizmu najczęściej mówią, ze powinniśmy zachować kryterium stopnia wrażliwości: czy dany organizm odczuwa zadawany mu gwałt jako cierpienie, czy jedynie jako niesprzyjający bodziec środowiskowy. Należy domniemać, ze rośliny nie odczuwają cierpienia w pełnym znaczeniu tego określenia. Można powiedzieć, ze cierpienia nie odczuwają również zwierzęta z niskiego szczebla ewolucyjnego, które nie wykształciły ośrodkowego układu nerwowego, np. mięczaki i skorupiaki. problem ten rozwiązuje ekstremalna odnoga wegetarianizmu - frutarianizm.
|
Frutarianie
|
spożywają tylko owoce, gdyż nie gwałci to niczyich praw do życia, ale drastycznie zuboża dietę człowieka.
|
Laktowegetarianie i owolakto wegetarianizm
|
są odłamami wegetarianizmu, które liberalizują reżim dietetyczny i dopuszczają spożywanie jaj i produktów mleczarskich, co zapobiega niedoborom cennych składników. Jednakże zarówno jaja, jak i produkty mleczarskie niosą niemal wszystkie zagrożenia związane ze spożywaniem mięsa.
|
Suplementy dla wegetarian.
|
Istnieje również alternatywne rozwiązanie - uzupełnianie cennych mikroskładników suplementami odżywczymi. Można więc pozostawać na diecie czysto wegetariańskiej, a brakujące witaminy przyjmować w formie tabletek. Jest to częsta praktyka, upowszechniająca się również w naszym kraju. W USA, z przeznaczeniem dla wegetarian, produkuje się wiele preparatów z deficytowymi mikroskładnikami.
|
Wegetarianizm - dobry czy zły?
|
Dietetycy szczególnie ostrzegają rodziców przed bezkrytycznym serwowaniem wegetariańskiego modelu żywienia dzieciom i młodzieży. Niedobory cennych mikroskładników mogą upośledzać rozwój fizyczny, umysłowy i emocjonalny dziecka oraz utrudniać mu integrację środowiskową. A co radzić dorosłym?
|
Owoce, warzywa i ziarna
|
są niezwykle cenne dla zdrowia, warto je spożywać, ale przynajmniej 3-4 razy w tygodniu uzupełniać jadłospis owocami morza (owoc to owoc - co za różnica czy z drzewa, czy z morza). Pokarmy pochodzące z wodnej fauny zawierają absolutnie wszystkie cenne mikroskładniki deficytowe dla roślinnego menu.
|
Puryści wegetarianizmu
|
powinni zadbać o uzupełnienie deficytowych mikroskładników odżywczych suplementami. Te najważniejsze to: witaminy B12 i D, L-karnityna, koenzym Q10, kwasy omega-3 i kreatyna. Można je nabywać w aptekach, zielarniach, sklepach ze zdrową żywnością i odżywkami.
|
Aspekt zdrowotny mięsa
|
Mięso zawiera również również całe bogactwo mikroskładników o właściwościach prozdrowotnych. Niektórych z nich brakuje w pokarmie roślinnym, a ich przewlekły niedobór w diecie może sprzyjać obniżeniu potencjału życiowego i odporności na choroby. Brak mięsa jest niebezpieczny dla zdrowia
|
Walory mięsa.
|
Z grona dobroczynnych mikroskładników pokarmowych zawartych w mięsie należy wymienić: witaminę B12, witaminę D, kreatynę, L-karnitynę, koenzym Q10, kwasy tłuszczowe omega-3.
|
Witamina B12
|
niedobór sprzyja niedokrwistości, niedotlenieniu mięśnia sercowego, schorzeniom neurologicznym, chorobom umysłowym, zaburzeniom zdolności poznawczych i pamięciowych, obniżeniu aktywności fizycznej, niedoborom wzrostu, utracie masy mięśniowej (uwiąd starczy).
|
Witamina D
|
niedobór sprzyja krzywicy, niedoborom wzrostu, próchnicy, utracie masy kostnej (osteoporoza), infekcjom wirusowym, chorobom stawów (osteoartroza), łojotokowi, nowotworom układu pokarmowego i przedwczesnemu starzeniu.
|
Kreatyna
|
niedobór sprzyja niewydolności mięśnia sercowego (serce starcze), peroksydacji lipidów (uszkodzeniom wywoływanym przez wolne rodniki), osłabieniu aktywności witaminy E, obniżeniu aktywności fizycznej i umysłowej, utracie masy mięśniowej (uwiąd starczy).
|
L-karnityna
|
niedobór sprzyja otyłości, miażdżycy, chorobom serca, schorzeniom neurologicznym i neuronalno-mięśniowym, cukrzycy i kwasicy metabolicznej.
|
Koenzym Q10
|
niedobór sprzyja chorobom serca, miażdżycy, infekcjom, paradentozie, peroksydacji (uszkodzeniom przez wolne rodniki), nadciśnieniu i nowotworom.
|
Kwasy tłuszczowe omega-3
|
niedobór sprzyja miażdżycy naczyń, chorobom serca, udarom mózgu, niewydolności nerek, schorzeniom stawów (osteoartroza).
|
.
|
mgr farm. SŁAWOMIR AMBROZIAK
|