 |
Nadciśnienie i cukrzyca przyczyną otępienia
|
 | |
Głównych przyczyn otępienia starczego medycyna upatruje w udarach mózgu. w patologicznych zmianach w obrębie substancji białej mózgu, w nadciśnieniu tętniczym oraz we współistniejącej źle lecznej cukrzycy, która niszczy układ nerwowy.
|
|
Główne przyczyny otępienia starczego
|
- udary mózgu - w badaniach autopsyjnych cechy przebytego udaru mózgu stwierdza się w 20-45% przypadków uprzednio rozpoznanego otępienia;
- zmiany w obrębie substancji białej mózgu - u około 13 osób z otępieniem występują zmiany w obrębie substancji białej mózgu;
- nadciśnienie tętnicze - u osób z nadciśnieniem tętniczym zmiany typowe dla choroby Alzheimera (złogi β-amyloidu, zmiany starcze) występują 3-4 razy częściej niż u osób z ciśnieniem prawidłowym.
- cukrzyca – ta choroba współuczestniczy w kreowaniu postępów otępienia, gdyż niszczy układ nerwowy
|
|
Mikroudary mózgu – przyspieszacze choroby otępiennej
|
Bezobjawowy okres, który poprzedza wystąpienie jawnego otępienia u wielu osób w wieku podeszłym, trwać może różnie długo, a skracają go mikroudary mózgu. Wyniki wielu badań podtrzymują hipotezę o sumowaniu się tych dwóch procesów: badanie zakonnic, badanie SYST-EUR oraz badanie H�nona, oceniające wpływ pogorszenia zdolności poznawczych na ryzyko otępienia poudarowego.
|
|
Leczenie nadciśnienia oddala chorobę otępienną
|
W trzech badaniach klinicznych analizowano związek pomiędzy otępieniem a nadciśnieniem tętniczym z jednoczesną analizą ilościową funkcji poznawczych osób uczestniczących w badaniu, stanowiącą jedno z zastosowanych wtórnych kryteriów oceny. Próba kliniczna SYST-EUR (Systolic hypertension in elderly in Europe) dostarczyła pierwszych istotnych argumentów przemawiających zdecydowanie za stosowaniem leków obniżających ciśnienie tętnicze. Można stwierdzić, że zwiększanie się liczby badań z pewnością doprowadzi do wyjaśnienia roli nadciśnienia jako czynnika ryzyka rozwoju otępienia, a także choroby Alzheimera, a ich wyniki będą stanowiły dodatkowe uzasadnienie leczenia nadciśnienia tętniczego u osób w podeszłym wieku.
|
|
Dowody związku nadciśnienia tętniczego z udarami i uszkodzeniami mózgu
|
• U ponad 13 osób w średnim wieku z nadciśnieniem tętniczym występują ogniska mikroudarowe, a w badaniu metodą rezonansu magnetycznego widoczne są cechy uszkodzenia substancji białej.
• U osób z nadciśnieniem tętniczym i bezobjawowym uszkodzeniem mózgu występują:
-- wyższe ciśnienie skurczowe (pomiary przygodne lub pomiar 24-godzinny)
-- wyższe ciśnienie przepływu (pomiar 24-godzinny)
-- zwiększony opór naczyniowy tętnic mózgowych (pomiar 24-godzinny)
-- przebudowa w obrębie układu sercowo-naczyniowego (przerost lewej komory serca)
-- wczesne zaburzenia zdolności poznawczych (koncentracji i pamięci)
|
|
Przytoczone tu fakty są dodatkowymi argumentami za sprawnie prowadzonym leczeniem nadciśnienia tętniczego u ludzi starych.
|
W badaniu Honolulu wykazano, że każdemu wzrostowi skurczowego ciśnienia tętniczego o 10 mm Hg towarzyszy 9 % wzrost ryzyka wystąpienia zaburzeń zdolności poznawczych. W badaniu Goeteborg obecność otępienia dowolnego typu zestawiano ze średnimi wartościami ciśnienia tętniczego i stwierdzono, że średnia wartość ciśnienia u pacjentów w 70. roku. życia, u których otępienie wystąpiło między 79. a 85. roku życia, wynosiła 178101 mm Hg, w porównaniu z 16492 mm Hg u osób w tym przedziale wiekowym bez cech otępienia.
|
|
Otępienie u osób z cukrzycą
|
|
|
Cukrzyca niszczy układ nerwowy
|
W sytuacji narastającej epidemii cukrzycy typu II wykazano, że poza klasycznymi powikłaniami tej choroby coraz powszechniej dostrzegany jest jej niekorzystny wpływ na funkcje ośrodkowego układu nerwowego.
|
|
Uszkodzenia układu nerwowy wywołują narastanie otępienia
|
W badaniu the Epidemiology of Vascular Ageing Study w 4-letniej obserwacji stwierdzono, że cukrzyca dwukrotnie zwiększa ryzyko narastania cech otępiennych. W ramach programu Study of Osteoporotic Fractures w trakcie 4 lat obserwacji 10 000 kobiet cukrzyca zwiększała o 74% ryzyko pogorszenia funkcji poznawczych. Również w Atherosclerosis Risk in Communities (ARIC) Study, u 11 000 osób badanych przez 6 lat potwierdzono, że cukrzyca jest czynnikiem ryzyka upośledzenia funkcji poznawczych.
|
|
Epidemiologia cukrzycy a choroba otępienna
|
Wykazuje się, że cukrzycę w wieku podeszłym rozpoznaje się w Wielkiej Brytanii u 10% osób pochodzenia europejskiego i 16% osób pochodzenia indo-azjatyckiego. Choruje na nią 25% mieszkańców domów opieki społecznej. Wzrost liczby chorych w tej grupie wiekowej wynika z nakładania się tendencji demograficznych, otyłości i niskiej aktywności fizycznej. Cechy otępienia różnego stopnia można stwierdzić aż u 38% chorych na cukrzycę w wieku podeszłym.
|
|
�
|
dr nauk med. Janusz Krzyżowski
Psychiatra
KONTAKT: Gabinet prywatny tel. 22 833 18 68
Przyjmuje psychiatra: dr nauk med. Włodzimierz Szyszkowski
|
SZCZEPIONKI przeciw infekcjom bakteryjnym 
